Hình ảnh cậu bé làng Gióng mặc áo giáp sắt, cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt một mình xông pha trận mạc đánh đuổi giặc Ân, giữ yên bờ cõi vào thời Hùng Vương thứ Sáu, luôn là tấm gương sáng để giáo dục con cháu về lòng yêu nước. Thánh Gióng hay Phù Đổng Thiên Vương là một trong Tứ Bất Tử (bốn vị thánh bất tử) linh thiêng của tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Tượng đài Phù Đổng Thiên Vương thể hiện ý chí sức mạnh kiên cường, tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta từ bao đời nay.
Truyền thuyết kể rằng: Ông sinh vào đời vua Hùng thứ 6. Thánh Gióng là người "Trời" đầu thai làm đứa trẻ, tuy lên ba mà không biết nói cười, không biết đi, đứng. Nhưng khi nghe tin giặc Ân từ phương Bắc tràn xuống xâm chiếm đất nước thì cất tiếng gọi mẹ nhờ ra gọi sứ giả của nhà vua để ngỏ ý muốn lên đường giúp nước. Rồi bỗng chốc ông vươn vai thành một thanh niên cường tráng ra trận đánh giặc. Sau khi đánh tan giặc Ân, ông cưỡi ngựa sắt bay về trời. Nhà vua phong là Phù Ðổng Thiên Vương và lập đền thờ người đời tưởng nhớ và phong ông là Thánh Gióng.